Bałkany – wspaniały region świata, w zasięgu ręki każdego europejczyka, lecz uważany za najbardziej niebezpieczny z całej Europy. Muzułmanie, bieda i całkiem inny świat. Jaka jest rzeczywistość w tych krajach i jak udać się tam na spokojne wakacje? Przed tobą poradnik, który pozwoli ci odbyć podróż życia! Zwiedziliśmy już praktycznie całą Europę, poza kilkoma państwami takimi jak Włochy, Szwajcaria czy Monako. Przyznam się szczerze, że przed wyjazdem w Bałkany miałem największe obawy. Jest to region najmniej podobny do tego co jest nam znane w europie zachodniej i do czego sami dążymy. Po wizycie tam doceniłem jeszcze bardziej to co się dzieje u nas w kraju. Mimo ogromnych obaw i uprzedzeń pojechałem tam i zjechaliśmy całe Bałkany na własną rękę i żyjemy. Cali i zdrowi wróciliśmy z równo 14 osobową ekipą, robiąc 5 500 km, odwiedzając 12 państw śpiąc na dziko w krajach w których oficjalnie nie można tego robić. Największy Road Trip naszego życia i do tego z tak wielką załogą. Gratuluję wszystkim tym, którzy byli tam z nami, a dla tych którzy jeszcze tam nie byli, a bardzo by chcieli przygotowałem specjalny poradnik z którego dowiesz się na co uważać na Bałkanach, jakie są ceny, na co zwrócić uwagę i jak przeżyć najlepsze Tobą lista 13 punktów, które pozwolą Ci poznać Bałkany. Dzięki niej będziesz wiedział jakie są ceny, ile kosztuje taka wyprawa i jakich błędów unikać, żeby wyjazd był jak najbardziej udany: 1. Jak podróżować po Bałkanach?Jak tylko zechcesz! Autostopem, rowerem, komunikacją czy samochodem. Dla nas Road Tripy samochodowe są najlepsze, bo dzięki temu jesteśmy niezależni i możemy robić co tylko zechcemy. Nie ma problemu z pojechaniem 100 km dalej na piękny wschód słońca. Dzięki temu każdy dzień był niesamowitą przygodą, ponieważ cały czas się przemieszczaliśmy. Pozwoliło to nam na tak częste zmiany państw i kultur. Niesamowicie było oglądać te wszystkie zmiany, zwyczaje, języki czy pieniądze. Na tym Road Tripie tak samo jak rok temu zdecydowaliśmy się na wypożyczenie aut z Polski i wyruszenie z kraju. Auta z wypożyczalni są praktycznie nowe, z pełnym zakresem ubezpieczeń i nie trzeba się martwić czy dojadą czy nie. My mieliśmy po drodze małą usterkę, ale udało się szczęśliwie wrócić do kraju. 2. Kiedy jechać na Bałkany?Z racji tego, że my preferujemy zwłaszcza Road Tripy i spanie na dziko to tylko i wyłącznie okres wiosna – lato. Nasz Trip odbył się w na przełomie czerwca/lipca. 3. Gdzie spać?Oficjalnie w większości państw Bałkańskich spanie w namiocie po za kempingami jest nielegalne. Mimo tego my i tak zdecydowaliśmy się na spanie na dziko w 15 osób. Daliśmy radę. Czasami na autostradzie było tak mało miejsca, że część osób spała w aucie, a reszta w małych namiotach. Jest to możliwe i do tego każdy dzień jest czymś niesamowitym. Wspólna czynność rozkładania i składania namiotów zbliża ludzi i dużo się dzieje podczas takich rytuałów. Na samo wspomnienie bolą mnie boki ze śmiechu. Dwa razy zdecydowaliśmy się na nocleg. Raz na Węgrzech w hostelu w ruinach, zależało nam na przeżyciu nocy w starych ruinach. W takim typowym miejscu z ich lokalnym klimatem. Na dole był klub i praktycznie wszędzie były kluby i miejsca do imprez. To miasto całą dobę się bawi. Drugi nocleg był w Chorwacji u prywatnego gospodarza. Fajnie było zjeść ciepły posiłek, uprać ubrania i przespać się w czystej pościeli. Trzy noce na 18 spędziliśmy w normalnych warunkach, reszta na dziko. Zdrowy balans. 4. Ile kosztuje taka wyprawa na Bałkany?To pytanie jest bardzo trudne, ponieważ każda podróż jest inna i kosztuje inaczej. Wiadomo, że ktoś kto ma cały miesiąc wolny i może sobie pozwolić na jazdę autostopem i spanie w namiocie wyda niewiele. W naszym przypadku musieliśmy mieć wszystko dograne na ostatni guzik. Auta z klimatyzacją, komfortowe i z dobrym radiem. Maksymalnie trzy letnie, zabieraliśmy ekipę 15 osób. Całość wyprawy kosztowała nas ponad 30 000 zł. Kwota obejmuje wynajem dwóch samochodów, autostrady, benzynę, naprawę auta, noclegi, wejściówki i wszystkie inne wydatki poza naszym wyżywieniem. Wyżywienie każdy miał na swoją rękę i mógł wydać tyle ile miał. Mieliśmy kuchenkę z palnikiem i codziennie można było gotować. 5. Jakie są ceny na Bałkanach?Na całych Bałkanach z wyjątkiem Grecji ceny są podobne i często mniejsze niż w Polsce. Albania jest zdecydowanie rajem. Za 4 euro można zjeść bardzo dobry posiłek w przyzwoitej restauracji, a pieczoną głowę kozy na wioskach nawet za 2 euro. Budżet 20 euro dziennie w zupełności wystarczy na skromne przeżycie. Chodź są i tacy co potrafili by przeżyć za 5 euro/dziennie. Jedząc zupki chińskie i konserwy. 6. Czy tam jest bezpiecznie?Z ręką na sercu mogę powiedzieć, że ja obawiałem się tej wyprawy. Przed każdym wyjazdem do nowego miejsca łapie mnie strach i paraliż. Po prostu jestem człowiekiem i często się boję. Nie wiem jak się zachować, jak mnie przyjmą i czy nikt mnie nie zabije. Propaganda w sieci, TV i całych mediach publicznych jest duża. Nasz umysł tworzy różne scenariusze. Tym razem też tak było. Najbardziej bałem się Albanii. Aż mnie ściskało w żołądku. Postanowiłem, że coś z tym zrobię i tuż po przekroczeniu granicy w górach poczułem ulgę i totalny spokój. Postanowiłem, że będę się cieszył i chłonął ten kraj, taki jaki jest, bez oceniania i bez gdybania. To samo zrobiłem zresztą krajów Bałkańskich takich Jak Bośnia i Hercegowina kraj w którym parę lat temu zakończyła się wojna, a idąc ulicą widać jak miasto zaczyna się po tej tragedii odbudowywać (więcej o tym mieście znajdziesz tutaj). Zwykły blok, a pod oknem widać dziury od kul. I nagle jak to zrobiłem to zobaczyłem, to co najlepsze w tych krajach. Prawdziwą kulturę, obserwowaliśmy dużo miejscowych ludzi w codziennych czynnościach takich jak praca, szkoła czy obowiązki. Niesamowite jak wiele można nauczyć się z takich obserwacji. Bałkany są bezpieczne. Bezapelacyjnie. 7. Jak tam z internetem?Trochę skomplikowana sprawa. Z racji tego, że to nie jest region europy zachodniej, nie ma tak rozwiniętej sieci fast food typu McDonald’s czy Burger King. Nie ma wliczonego roamingu. Nie opłaca się też kupować karty, no bo po co, skoro co dzień zmieniamy państwa? Trzeba było szukać stacji benzynowych, niektóre miały dostęp do internetu, a tak to szukaliśmy restauracji z internetem albo kempingi. 8. Jaką walutę zabrać?Na całych Bałkanach można posługiwać się walutą euro. Z bankomatami też nie ma problemu. W wielu miejscach można było płacić kartą, było też dużo bankomatów. Idealnym rozwiązaniem jest zabranie 50 % gotówki w banknotach, a drugie 50 % na karcie. 9. Jak z higieną w podróży?Dla chcącego nic trudnego. Prawda jest taka, że jak człowiek chce o siebie dbać to zawsze to zrobi. Na stacjach są łazienki z umywalkami i tam śmiało można umyć całe ciało nawet z włosami, a na niektórych są płatne prysznice. Na kempingach można się wykąpać za niewielką opłatą. W Grecji prysznic kosztował nas 1,5 euro na osobę – kilkukrotne wejścia przez cały dzień. 10. Jakie dokumenty ze sobą zabrać? Paszport. W większości kraje Bałkańskie nie są w Unii Europejskiej i paszport jest wymagany. 11. Czy na granicy dawać łapówki?Mieliśmy jedną sytuację wyjeżdżając z Bułgarii. Gość nie chciał nas wypuścić, bo twierdził że z naszą winietą jest coś nie tak. Kazał kupić kolejną za 8 e, ale nie zgodziliśmy się i po 20 minutach nas puścił. My nie zapłaciliśmy żadnej łapówki i stanowczo wy też się nie dajcie!12. Jak się spakować?Plecak duży i plecak mały. Tyle w temacie. Zbyt duża ilość bagażu może zmarnować cały wyjazd. Jeśli z jakiegoś powodu trzeba by było z całym dorobkiem iść kilka kilometrów, to trzeba mieć możliwość zabrania wszystkiego ze sobą. Jeden duży placek na plecy, mały na klatkę piersiową i można iść nawet w góry. Do tego namiot przypinamy do plecaka razem z karimatą i śpiworem. 13. Błędy jakie popełniliśmy: I. Brak waluty w wprawiony podróżnik mam wyrobione pewne nawyki, które na tym tripie powinienem zmienić. Mam taki zwyczaj, że nie mam praktycznie przy sobie żadnej gotówki, na koncie też mam niewiele i ktoś z Polski dosyła mi gotówkę nawet co dwa dni. Dzięki temu w czasie kradzieży nie stracę wszystkiego, a na kolejną kartę ktoś dośle mi pieniądze i będziemy mogli kontynuować podróż. Przy grupie 15 osób i dwóch samochodach ta gotówka była potrzebna i często nie można było gdzieś zapłacić kartą. Wtedy miałem problem. Na szczęście dziewczyny z wyprawy mnie wspomagały i daliśmy jakoś radę. II. Brak regulaminu wyjazdu i zbyt mała ze sobą tak sporą grupę w dużej części nie doświadczoną w tak trudną podróż nie można oddać im decyzyjności za swój los i za dalszy los całej akcji. Jeśli ktoś czegoś nie przeżył to rzeczywistość wydaje mu się inna. Będąc w młodym wieku ma się przeświadczenie, że upór wystarczy by podbić świat. Warto pamiętać o jednym, upór jest idealnym połączeniem z rozumem, bo sam w sobie nie wiele może zaoferować. Przez to mieliśmy kilka spin z grupą, nawet bardziej ja niż Vicky, ale ostatecznie jak by nie było Road Trip zrealizowaliśmy w 80% i wszyscy cali i zdrowi wrócili do swoich domów. Na samym początku muszą być jasno wyznaczone zasady i konsekwencje ich łamania. Bałkany to wspaniały region świata i zdecydowanie dostępny na wyciągnięcie ręki każdego z Was. Jeśli naprawdę chcesz tam pojechać to zrób to! Autostopem, autem albo znajdź jakąś ekipę i się podepnij pod nią. Zobaczysz całkiem inne życie. Niewątpliwie docenisz to co masz i spojrzysz na świat oczami, którymi nigdy wcześniej nie patrzyłeś. Nabierzesz więcej pokory, bardziej będziesz rozumiał siebie. Mam nadzieję, że pomogłem i chociaż jedna osoba wykorzysta moją pracę i spełni swoje niebawem marzenie. Jeśli coś pominąłem, albo jest ktoś kto był już na Bałkanach i ma coś ciekawego do dodania to bardzo proszę o udzielanie się w komentarzach.